Alzheimer, hastalığa sahip bireylerde hafıza bozukluklarıyla kendini seyreden, sinir hücrelerinde enflamasyona bağlı olarak gelişen ve bir dizi immünolojik yanıtta aktivasyon sonucu meydana gelen bir rahatsızlıktır (örn: komplement sistem aktivasyonu, nöroenflamasyon ya da sitokin profilinde değişmeler). Ancak şimdiye kadar Alzheimer hastalığının sebebi bilinmemekteydi.
Kronik periodontit ise Porphyromonas gingivalis adı verilen patojenin varlığında oluşan ve alphaBeta plak oluşumu, demans ve Alzheimer gelişiminde risk oluşturduğu öne sürülen bir çeşit enfeksiyondur. Daha önce yapılan çalışmalarda aktif kronik periodontitisi olan hastalarda gözle görülür ölçüde bilişsel süreçlerde zayıflama gözlemlenmiştir. Bilimsel çalışmalarda, P. gingivalis oral enfeksiyonunun kognitif fonksiyonu azalttığı, ve alveolar kemik (dişte bulunan bir kemik) kaybına yol açtığı bulunmuştur.
Diş eti enfeksiyonlarında sıkça rastlanan P. gingivalis, diş eti hastalığı olmayan bireylerde de bulunmaktadır. Dişlerimizi fırçalarken ya da dental süreçlerde bu bakterilerin dolaşıma koroner arterler ya da plasenta yoluyla geçtiği kanıtlanmıştır. İşte P. gingivalis adı verilen bu bakteri, virülans faktörü olarak gingipain denilen moleküller salgılamaktadır.
Araştırmacıların Hipotezi
Araştırmacılar daha önceki varsayımlardan yola çıkarak P. gingivalisin Alzheimer’ın patolojisinde salgıladıkları gingipain molekülleriyle rol oynadığını ve nörön patolojisinde etkili olabileceğini hipotez etmişlerdir.
Çalışmanın sonuçlarına göre: (1) Beyindeki gingipain ve P. gingivalis DNA’sı Alzheimer hastalığının patolojisinde rol oynamaktadır. Bu çalışma bu ana kadar Alzheimer hastalığının sebebine dayanak gösteren ilk çalışmadır. Araştırmacılar aynı zamanda gingipaini inhibe eden bir inhibitör varlığında beyindeki enfeksiyonun azaldığını, nörodejenerasyonun da aynı şekilde anlamlı ölçüde azaldığını kanıtlamışlardır.
Araştırmacılar, ayrıca P. gingivalis beyine girdikten sonra bir nörondan diğer nörona yavaşça anatomik olarak birbiriyle bağlı yolaklardan yayıldığını ve Alzheimer’dan sorumlu bir protein olan Tau proteininin de aynı süreçte görev aldığını, ve Alzheimer’da görülen Tau patolojisinin gingipain proteolizi sonucu ve insan proteazlarının gingipain aktivasyonu sonucu Tau’yu etkileyebileceğini vurgulamaktadırlar.
Sonuç olarak araştırmacıların dizayn etmiş olduğu küçük molekül inhibitörleri P. gingivalis enfeksiyonunu beyinde yavaşlatabilmekte ya da ileride oluşabilecek Alzhemier ile ilgili nörodejenerasyonu ve akkümülasyonu durdurabilmektedir.
Kaynaklar
S.S. Dominy el al., “Porphyromonas gingivalis in Alzheimer’s disease brains: Evidence for disease causation and treatment with small-molecule inhibitors,” Science Advances (2019). DOI: 10.1126/sciadv.au3333, DOI: 10.1126/sciadv.aau3333 , http://advances.sciencemag.org/content/5/1/eaau3333
İlk yorum yapan olun