MS olarak da bilinen multiple skleroz hastalığı merkezi sinir sistemindeki bozukluk sonucu oluşan ve beyin, omurilik ve optik sinirleri etkileyen bir rahatsızlıktır. Amerika’da 400,000’in üzerinde MS hastası olmakla birlikte, her yıl 10,000 kişiye MS tanısı konmaktadır. MS, kadınlarda erkeklere göre iki üç kat daha fazla olmakla birlikte, tanı genelde 20 ile 50 yaş arasında olur. MS’in gerçek nedeni bilinmemektedir. Merkezi sinir sisteminde, myelin kılıfının birçok bölgede kaybolması sonucu skleroz oluşmaktadır. Myelin bulunmayan bu alanlarda lezyonlar ya da plaklar oluşmaktadır. Lezyonlar gittikçe kötüleştiğinde, sinir liflerinde hasar meydana gelmektedir. Sonuç olarak, beyindeki elektrik impulsları hedef sinire uygun bir şekilde iletilemez. Myelin olmadığında ise elektrik impulslarındaki iletim olmayacağı için, mesajlar beyinden kasa iletilemez.
Multiple Skleroz Semptomları
- Kas güçsüzlüğü
- Görme bozukluğu
- Koordinasyon ve denge zorluğu
- Hissizlik ve karıncalanma
- Düşünme ve hafıza ile ilgili problemler
Sebepler ve Risk Faktörleri
MS hastalığının gerçek sebebi bilinmemesine rağmen, otoimmün bir hastalık olduğu düşünülmektedir. Bunun anlamı, kendi bağışıklık sistemimizin myelinlere saldırarak vücudumuz tarafından virüs ya da bakteri gibi yabancı olarak algılanmasını sağlamasıdır.
Risk Faktörleri:
- Yaş: MS hastalığı 20 ile 50 yaşları arasında görülmektedir.
- Cinsiyet: Kadınlarda erkeklere göre daha fazla görülmektedir.
- Etnisite: Avrupa kökenli bireylerde daha fazla görülmektedir.
- Genetik Faktörler: MS hastalığında genetik rol olduğu düşünülmektedir.
MS hastalık oranlarına bakıldığında, ekvatordan uzakta yaşayan insanlarda daha fazla görülmesi, güneş ışığına maruz kalmanın MS riskine etkili olabileceğini düşündürmektedir.
Araştırmalarla konfirme edilmemiş ancak MS hastalığına etki etmesi olası düşünülen faktörler:
- Toksik bileşenlere maruz kalmak: Ağır metaller ya da solventler
- Enfeksiyonlar: Epstein-Bar Virüsü, mononükleozis, Varicella Zoster virüsü
- Tuz: Fazla tuzun otoimmün reaksiyonları tetiklediği düşünülmektedir
MS hastalığının tek bir faktör tarafından değil de birçok faktör tarafından tetiklendiği düşünülmektedir.
MS Hastalığı Tedavisi
Kortikosteroidler: Bu tür ilaçlar, MS için en çok yazılan ilaçlardandır. Inflamasyonu azaltarak immün sistemi baskılarlar.
Interferon Beta 1a ya da 1b: Semptomların azaltımasında ya da yavaşlatılmasında kullanılan bu tür ilaçlar karaciğer hasarına yol açabileceği için dikkatle kullanılmalıdır.
Copaxone (Glatiramer): Bağışıklık sisteminin myeline saldırmasını engellemek için kullanılır.
Novantrone: Daha ileri evrelerde kullanılan bu immün sistem baskılayıcı ilaç, hastalığın progresyonunu azaltabilir.
Kaynaklar
https://www.medicalnewstoday.com/articles/37556.php