Dendritik hücreler edinsel immünitede rolü olan ve antijen sunumu gerçekleştiren bağışıklık sistemi hücresi popülasyonudur. Dendiritik hücreler sitozolik antijenlerden türeyen peptitleri CD8+ T hücrelerine MHC sınıf I molekülü aracılığıyla sunarlar. Endojen ve exojen antijenler ise MHC Sınıf II molekülüne bağlı olarak CD4+ T hücrelerince tanınır. Buna ek olarak, dendritik hücreler exojen antijenleri alır, işler ve MHC sınıf I molekülleriyle CD8+ T hücrelerine sunarlar (Çapraz Sunum).
Örneğin, kanser immünoterapisinde çokça hedeflenen PD-1 adlı proteinin tümöre spesifik lenfositlerde ifade edildiği ve ligandlarıyla interaksiyonu sonucu tümörde ve antijen sunan hedef hücrelerde PD-1’in T hücresi fonksiyonunun inhibe ettiği bilinmektedir. Birçok çalışmada monoklonal antikor ile PD-1/PDL-1 bloklanmasının immün sistemin kanser ile savaşması sağlanmaktadır. Bu sayede metastatik melanoma, akciğer kanseri vb kanserlerde başarı elde edilmiştir. Daha önce yapılan bir çalışma ise Batf3’e bağımlı dendritik hücrelerin aktif olarak anti-PD-1 ve anti-CD137 immunoterapilerinde tümör rejeksiyonuna katkı sağladığını raporlamışlardır.
Çapraz sunum yolaklarından birinde de SNARE ailesi üyesi Sec22b adı verilen bir protein bulunmaktadır. Araştırmacılar çalışmalarında antijen çapraz sunumunun CD8+ T hücresi sunumuna katkısını anlamak amacıyla, dendritik hücrelerde Sec22b ifadesi olmayan fare modelleri kullanmışlardır. Bu fare modelinde dendritik hücrelerde Sec22b ifadesi yoktur ve dolayısıyla antijen çapraz sunumunun da az olması beklenmektedir. Sec22b defektif farelerde aynı zamanda effektif anti-tümör immün yanıtta da bozulmalar olmuştur. Bu bozulmalar özellikle immünojenik tümörlerin büyümesinin kontrölü ve anti-PD-1 a bağlı immunoterapiye yanıt ile ilişkilidir.
Çalışmanın önemli bir verisi ise şöyle: Sec22 ifadesi olmayan (Sec22 -/-) dendritik hücrelerde antijen sunumundaki bozulmalar aynı zamanda anti-tümör immün yanıtını da düşürmüş ve tümör büyümesini kötüleştirmiştir.
Sec22 +/+ fareler anti-PD-1 ile tedavi edildiğinde, tedavi bu farelerde tümör rejeksiyonunu (eleminasyonu) indüklemiştir. Ancak Sec22 -/- farelerde anti-PD-1 tedavisinde yanıt olmamıştır. Bu anti-PD-1 direncini anlamak amacıyla araştırmacılar, bir enflamatuvar sitokin olan IFN-gama üretimi ve CD8+ T hücrelerindeki proliferasyona bakmışlardır. T hücrelerindeki PD-1 ifadesi ve IFN-gamma üretimi her iki grup farede hemen hemen aynıdır. Ancak PDL-1 ve PDL2’nin CD8+ ve CD8-/CD11b + dendritik hücrelerde ifadesi Sec22b -/- farelerde azalmamıştır. Bu sonuçlar Sec22b’ye bağımlı antijen çapraz sunumunun efektif anti-tümör yanıtında rolünü ortaya koymaktadır.
Kaynaklar
Alloatti, A., Rookhuizen, D. C., Joannas, L., Carpier, J. M., Iborra, S., Magalhaes, J. G., … & Amigorena, S. (2017). Critical role for Sec22b-dependent antigen cross-presentation in antitumor immunity. Journal of Experimental Medicine, 214(8), 2231-2241.
İlk yorum yapan olun