Tütün kullanımının akciğer kanserine sebep olduğunu hepimiz biliyoruz. Sigara dumanına maruz kalmak 60’tan fazla kanserojen içeren sigara tarafından doğrudan DNA’ya zarar veren ve hücreleri mutasyona uğratan bir süreçtir. Sigaranın akciğer kanseri hücrelerinin genomu üzerindeki derin etkileri iyi bir şekilde bilinmektedir, ancak normal bronşiyal hücreler için eş değer veriler bulunmamaktadır. Prof. Dr. Sam M. Janes & Peter J. Campbell tarafından yürütülen yeni bir çalışmada, 16 gönüllünün bronşiyal epitel hücrelerinden türetilen 632 koloninin tüm genomlarını sekanslanmıştır. Tütün içimi, tipik olarak hücre başına 1,000 ila 10.000 mutasyon eklemekle birlikte, hücrelerdeki en büyük mutasyon yükü olarak bulunmuştur; gönüllülerin içinde ve arasında varyansı büyük ölçüde artırmıştır; ve hücrelerde insersiyon, delesyon gibi farklı mutasyonel imzaların üretilmesine sebep olmuştur. Önceden sigara içme öyküsü olan bireylerdeki tek hücre popülasyonu, hiç sigara içmemiş kişiler için beklenenlere eşdeğer mutasyon yüklerine sahip olmakla birlikte, bu hücreler tütüne özgü mutasyon süreçlerinden daha az hasar görmüştür. Önceden sigara içenlerde mevcut sigara içenlere göre dört kat daha sık mutasyon gözlemlenmekle birlikte bu populasyonda çok daha uzun telomerlere sahiptir. Mutasyonlar yaşla birlikte sıklıkta artmakta ve hiç sigara içmemiş orta yaşlı kişilerde hücrelerin % 4-14’ünü etkilemiştir. Mevcut sigara içenlerde, hücrelerin en az % 25’inde mutasyonlar olmakla birlikte hücrelerin % 0-6’sında iki veya üç mutasyonel belirteç vardı. Bu nedenle, tütün kullanımı mutasyonel yükü, hücre-hücre heterojenliğini ve belirteç mutasyonlarını arttırır, ancak bırakma, tütün mutagenezinden kaçınan mitotik olarak hareketsiz hücrelerden oluşan bronşiyal epitelyumun yenilenmesini teşvik eder.
Dolayısıyla sigarayı bırakma için geç değil!
Kaynaklar
Yoshida, K., Gowers, K. H., Lee-Six, H., Chandrasekharan, D. P., Coorens, T., Maughan, E. F., … & Clarke, S. E. (2020). Tobacco smoking and somatic mutations in human bronchial epithelium. Nature, 1-7.
İlk yorum yapan olun