Yeterli uyku almak sağlığın anahtarıdır ve çalışmalar yetersiz uyumanın kardiyovasküler hastalıklar da dahil olmak üzere ciddi olarak hastalıklara yakalanma riskini arttırdığını göstermiştir. Massachusetts Genel Hastanesi (MGH) araştırmacıları, uykunun ateroskleroz adı verilen hastalıkta arteriyel plakların birikmesine karşı koruduğunu gösterdiler. Nature’da yayınlanana makalelerinde, yetersiz uykunun ateroskleroza en çok katkıda bulunduğu bilinen enflamatuvar beyaz kan hücrelerinin üretimini artırdığı mekanizmayı kanıtladılar.
Araştırmacılar, uykunun kemik iliğindeki enflamatuvar hücrelerin üretimini regüle ederek kan damarlarının sağlıklı olmasında rol oynadığını ve zıt bir şekilde uyku eksikliğinin enflamatuvar hücre üretimi kontrolünü azaltarak daha fazla enflamasyona ve daha fazla kalp hastalığında rol oynadığını gösterdiler.
Ekip, ateroskleroz hastalığına sahip farelerin uyku düzenlerinde bozukluklar yarattılar. Bunu bir kişinin komforsuzluktan ya da gürültüden ara ara uyanmasına benzetebilirsiniz. Uyku bölünmesi yaşayan farelerde kontrol grubuna göre daha büyük arteriyal plaklar ve daha fazla düzeyde monosit ve nötrofil gözlemlenmiştir. Sonra yapılan araştırmalarda ise uyku düzeni bozulmuş farelerde beyaz kan hücrelerine dönüşen kemik iliği kök hücrelerinde yaklaşık iki kat artış gözlemlenmiştir. Hipokretin adı verilen ve hipotalamusta üretilen, uyku düzenlenmesinde rol oynayan bu hormonun da beyaz kan hücrelerinin üretimini kontrol ettiği bulunmuştur. Araştırmacılar hipokretinin beyaz kan hücresi üretimini nötrofil progenitörleri ile interaksiyonu sonucu yaptığını ve bu nötrofillerin monosit üretiminde CSF-1 adı verilen bir faktörle oluşturduklarını göstermişlerdir. Uyku eksikliği yaşayan farelerde hipokretin düzeylerindeki azalmanın CSF-1, monosit ve arteriyal plak üretimini artırdığı gözlemlenmiştir. Bu çalışma aynı zamanda hipokretinin enflamatuvar mediyatör olduğunu da kanıtlamış bulunmakta.
Bu yüzden iyi uyku almak, kalp hastalığı da dahil olmak üzere bir çok hastalığa karşı bizi koruyabilmektedir.
Kaynaklar:
McAlpine CS, Kiss MG, Rattik S, He S, Vassalli A, Valet C, Anzai A, Chan CT, Mindur JE, Kahles F, Poller WC, Frodermann V, Fenn AM, Gregory AF, Halle L, Iwamoto Y, Hoyer FF, Binder CJ, Libby P, Tafti M, Scammell TE, Nahrendorf M, Swirski FK. Sleep modulates haematopoiesis and protects against atherosclerosis. Nature, 2019 DOI: 10.1038/s41586-019-0948-2
İlk yorum yapan olun